- Αλεξιάς
- Ιστορικό σύγγραμμα της Άννας Κομνηνής, το οποίο συμπληρώνει και συνεχίζει το ιστορικό έργο Ύλη Ιστορίας του Νικηφόρου Βρυέννιου και απαρτίζεται από 15 βιβλία που καλύπτουν το χρονικό διάστημα από το 1069 έως το 1118. Η Α. είναι αφιερωμένη στη ζωή του αυτοκράτορα Αλεξίου Α’, πατέρα της Άννας. Οι πηγές της ιστορίας αυτής, η οποία αποτελεί ένα από τα πλέον αξιόλογα δείγματα στροφής προς την κλασική αρχαιότητα που σημειώθηκε την περίοδο της βασιλείας των Κομνηνών, είναι πολλαπλές και μπορούν να διακριθούν σε δύο κατηγορίες: στις προφορικές, στις οποίες ανήκουν οι προσωπικές συζητήσεις που είχε η Άννα Κομνηνή με τις πολιτικές και στρατιωτικές προσωπικότητες που πήραν μέρος στα εξιστορούμενα γεγονότα, και στις γραπτές, όπως είναι το κρατικό αρχείο, τα αυτοκρατορικά χρυσόβουλα και τα έγγραφα διαφόρων προσωπικοτήτων που είχαν αναλάβει διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό. Θα πρέπει ακόμα να σημειωθεί ότι η ιστορική αφήγηση στηρίζεται συχνά και στις προσωπικές αναμνήσεις της ίδιας της Κομνηνής, που υπήρξε αίφνης αυτόπτης μάρτυρας των σταυροφοριών. Η γλώσσα της Α. είναι αρχαΐζουσα, αλλά το ύφος της είναι εξαιρετικά κομψό και γλαφυρό, αν και σχοινοτενές. Η συγγραφέας, παράλληλα με το ενδιαφέρον της για την κλασική αρχαιότητα, δείχνει να τρέφει ανάλογο θαυμασμό και για τον βυζαντινό χριστιανικό ουμανισμό. Όμως, τα υπερβολικά εγκώμια της Άννας προς τον πατέρα της, παρά το γεγονός ότι από τον θάνατό του έως τη συγγραφή του έργου είχαν περάσει 30 χρόνια, μειώνουν τελικά τη σημασία του έργου, που δεν παύει ωστόσο να είναι σημαντικότατο μνημείο της βυζαντινής λογοτεχνίας.
Dictionary of Greek. 2013.